Tháp Bình Lâm có nét độc đáo riêng biệt so với các tháp khác ở Bình Định, vì nó không nằm trên đồi nhưng tọa lạc ngay trên đồng bằng. Tháp Bình Lâm hài hòa với phong cảnh tự nhiên và cộng đồng dân cư xung quanh theo cách đặc trưng riêng. Hãy cùng khám phá tháp Bình Lâm – địa điểm du khách nhất thiết không được bỏ qua khi du lịch Quy Nhơn.
VÀI NÉT VỀ THÁP BÌNH LÂM
Tháp Bình Lâm tọa lạc tại thôn Bình Lâm, Phước Hòa, Tuy Phước, cách tháp Bánh Ít khoảng 7km, qua những con đường loanh quanh qua các thôn ấp và cánh đồng. Được coi là ngôi tháp cân đối và đẹp nhất trong số các tháp Chăm còn tồn tại ở Bình Định, tháp Bình Lâm hiện nằm giữa khu dân cư, sát bên đường làng.
Tháp Bình Lâm giữa lòng thôn ấp (Ảnh: Sưu tầm)
Sau khi rời tháp Bình Lâm, Lữ Phong và nhóm bạn đi theo đường 636B để đến thị xã An Nhơn, rồi rẽ phải vào QL1A để ghé thăm tháp Cánh Tiên. Tháp này nằm trên một gò cao, từng là trọng điểm thành Đồ Bàn – đế đô Champa xưa, nay thuộc xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, Bình Định.
NGUỒN GỐC CỦA THÁP BÌNH LÂM
Tên “Bình Lâm” gắn liền với quá trình chinh phục và khẩn hoang vùng đất này. "Bình Lâm" mang ý nghĩa khám phá và chinh phục khu rừng rậm rì ở địa phương. Tên ngôi tháp được đặt theo ngữ “Bình Lâm” của thôn xã.
NGUỒN GỐC lịch sử của tên tháp Lâm Bình (Ảnh: Sưu tầm)
Theo biên chép trong Đại Nam nhất thống chí, tháp này được gọi là “Tháp Tranh Trúc”. Tuy nhiên hiện nay, cộng đồng địa phương vẫn thường gọi ngôi tháp này là “Tháp Bình Lâm”, còn tên “Tranh Trúc” ít được biết đến.
>>> Đọc thêm tin cẩn mới lạ: Du Lịch Quy Nhơn – Phú Yên Tháng 6 – Tháng Của Biển Xanh, Nắng Vàng
LỊCH SỬ LÂU ĐỜI CỦA THÁP BÌNH LÂM
Trong hệ thống các tháp Chàm ở Bình Định, tháp Bình Lâm là một trong những ngôi tháp cổ có niên đại sớm nhất. Tháp này được xây dựng vào cuối thế kỷ X và đầu thế kỷ XI, biểu lộ sự chuyển tiếp từ phong cách kiến trúc Mỹ Sơn A1 sang phong cách Bình Định. Theo các nghiên cứu, tháp Bình Lâm nằm trong khu vực thành Bình Lâm, thời khắc đó được coi là kinh kì tạm khi các vị vua Chăm chuyển từ Quảng Nam vào Bình Định trước khi xây dựng kinh đô Đồ Bàn. Khi thành Đồ Bàn được thành lập, Bình Lâm mất vị trí là trọng điểm chính trị và hành chính của vương triều Chăm Pa.
Những nét đẹp lâu đời của Tháp Bình Lâm (Ảnh: Sưu tầm)
Khi đến thăm tháp Bình Lâm, bạn sẽ được khám phá những nét độc đáo của kiến trúc và điêu khắc Chàm. Nơi đây cũng mang đến cơ hội đắm chìm trong dòng lịch sử, tầng vết tích của thành Thị Nại – một tòa thành cổ đã ghi dấu ấn quan trọng trong cuộc chiến với quân xâm lăng Mông – Nguyên vào năm 1283. Tháp Bình Lâm đã chứng kiến những năm tháng khói lửa chiến tranh thời Mỹ – Ngụy, trở thành nơi trú ẩn và biểu tượng "thần hộ mệnh" cho những người làm cách mạng. Khám phá tháp Bình Lâm sẽ giúp bạn cảm nhận tiếng vang từ ngàn xưa, khơi dậy những xúc cảm bâng khuâng và xao động trong tâm hồn.
Khi bước vào tháp Bình Lâm, bạn sẽ không khỏi sửng sốt trước những câu chuyện huyền bí đan xen giữa thực tiễn và truyền thuyết. Một câu chuyện được lưu truyền rằng tháp Bình Lâm mang vẻ ma mị. Theo truyền thuyết, trong quá khứ, những kẻ gây rối thứ tự và an ninh trong làng đã bị nhốt vào tháp, khiến cho "hồn xiêu phách lạc". Những câu chuyện này có thể khiến bạn nhớ đến những câu thơ đầy ý nghĩa của thi sĩ Chế Lan Viên:
“Ai tưởng đến tháp Chàm kia bơ vơ
Tháng ngày luôn rộng cửa đợi ma Hời”
NÉT KIẾN TRÚC ĐỘC ĐÁO TẠI THÁP BÌNH LÂM
Tháp Bình Lâm có kiến trúc hài hòa và cân đối. Với chiều cao khoảng 20 mét, tháp có đáy hình vuông, thân cao, và đỉnh tháp được chia thành hai tầng, dần dần thu nhỏ lên trên và được khắc họa một cách tinh xảo. Tháp có một cửa chính hướng về phía đông và ba cửa giả ở ba hướng còn lại. ngoài mặt của tháp được trang hoàng bằng hệ thống gạch ốp. Điểm độc đáo của tháp Bình Lâm là các trụ gạch ốp không có hoa văn phức tạp trên bề mặt, dị biệt so với nhiều tháp Chăm khác.
Về cấu trúc, tháp gồm ba tầng, mỗi tầng thu nhỏ dần khi lên đến đỉnh. Tháp có chiều cao khoảng 20 mét, đáy tháp có hình vuông, mỗi cạnh dài khoảng 10 mét. Cửa chính hướng về phía đông, trong khi ba cửa giả ở các hướng còn lại.
Kiến trúc tháp Bình Lâm (Ảnh: Sưu tầm)
Mái của tháp Bình Lâm được chia thành bốn tầng, từ trên xuống dưới, mỗi tầng có diện tích nhỏ hơn tầng bên dưới. Mỗi tầng mái là một phiên bản thu nhỏ của tháp chính, được trang trí bởi các hoa văn khắc tạc tinh tế. Đường diềm giữa thân tháp và mái được trang hoàng bằng những họa tiết cánh sen uốn lượn đẹp mắt. Tuy nhiên, các tháp nhỏ từng gắn ở bốn góc mái tháp đã không còn tồn tại. Ở mỗi tầng mái, có cửa giả và các ô khám, trước đây từng chứa các tượng Phật nhưng theo thời gian đã bị mất hoặc bào mòn. Mặt tường mái phía Tây vẫn còn rõ bức phù điêu diễn đạt hình ảnh chim thần Garuda.
Trên đây là những thông tin về tháp Bình Lâm, hy vọng sẽ giúp du khách có thêm một địa điểm du lịch tuyệt trong list địa điểm du lịch Quy Nhơn của mình. can hệ đến 1800 6700 để Đất Việt Tour tham vấn ngay cho bạn một tour du lịch thích hợp với nhu cầu của bạn.
Đặt tour du lịch Quy Nhơn tránh nóng trong hè này